لە پەندەکانی پیرەمێرد

١٣ی کانوونی دووەمی ساڵی ١٩٤٩

 

ساڵانی پێشوو بەختمان یار بوو

حەکیمەکانمان نەخوێندەوار بوو

نەمان بیـستبوو ئەم هـەمـوو دەردە

نە ئەچووە سکمان دەرمان بە فەردە

 

ترس و واهیمە، نەبوو لە ناوا

عیللەتمان بە ئاو ئەدا بە ئاوا

لەگەڵ بەسەرهات و بۆچوونەکانی (عەلی وەردی) دا -٥-

 

مێژوونووسان لەسەر باسکردنی دیوێکی مێژوو ڕاهاتوون، دیوەکەی تریان پشتگوێ خستووە و گرنگیان پێ نەداوە، ئەوان لە دیوی پاشاکان و دەستوپێوەندیانەوە مێژوو دەنووسنەوە و گەلەکانیان لە بیر کردوە.
هەرکەس مێژوو بخوێنێتەوە لەم دیوەوە، دەبینێت کە باس و پیا هەڵدانی ئاوەدانی و تەلاری پاشاکانە، چیان کردوە و بنیاتناوە، بەمە دیوەکەی تر کە گوزەران و ناڵاندنی گەلە بەدەست ئەم پاشایانەوە پشتگوێ خراوە، مێژوونووس خۆی نەداوە لە قەرەیان، وە هەر شۆڕشێکیش لە گەلەوە سەری هەڵدابێت، بە بڵاوکردنەوەی خراپەکاری و نانەوەی ئاژاوە و دووبەرەکی نانەوە لە قەڵەمیان داوە[١].

ئەندازیاری متمانە

 

(جول ڤێرن Jules Verne) ساڵی ١٨٨٩ - لە یەکێک لە ڕۆمانەکانیدا دەڵێت: کڕینی بەستەڵەکی سەروو دۆنمی بە دوو سەنت[١]. چەند سەرمایەدارێکی ئەمەریکی مۆڵەتیان وەرگرت کە ببنە خاوەنی ئەو سامانە کانزاییانەی لە ژێر بەستەڵەکی سەروودان، بۆ دەرهێنانی خەڵوزی ژێر بەستەڵەک پێشنیاریان کرد بەفرەکە بتوێننەوە. لە سەرەتادا هەموو خەڵک بە لۆژیکی سەرمایەدارەکان بیری دەکردەوە، کە ئیتر ئەم پرۆژەیە دەبێتە باشترکردنی کەش و سەرما لەو ناوچانە کەمتر دەبێتەوە و گەرما زۆرەکەش نامێنێت، بەو شێوەیە بەهەشتێکی ئاسمانی لەسەر زەوی دروست دەبێت.

پشووی هاوین لە لیژنەدا بووم

کات ئێوارە بوو، نان ئامادە و سفرە ڕاخراو هەموو دانیشتین و باوکم بیسمیلای کرد و هەموو بەدوایا دەستمان بە خواردن کرد. لەو ساتەدا، یەکێ لە دەرگای دا، دایکم وتی هەرکەسێکە فەرمووی لێ بکە و بابێ بۆ نانخواردن، بەختی خۆی. چووم دەرگام کردەوە، کابرایەکی دراوسێمان بوو، کاک جەلال، داوای باوکمی کرد، وتم نان دەخوا و فەرمووم لێکرد، بە شڵەژاوییەوە وتی وەختی نان خواردنم نیە، کە باوکت تەواو بوو با بێ، دەست بۆ سەر سووچی کۆڵانەکە ڕاکێشا، لە دوورەوە دوو سێ پیاوی تر دیاربوون، وتی کەسێک بە ئوتۆمبێلەکەم خۆی کێشاوە بە عەمودی تەلفۆنەکەیا...

دەوڵەمەندی و بەخشندەیی

دەگێڕنەوە دەڵێن کوڕێک دێتە لای موسای پێغەمبەر (هەزار سڵاو لە گیانی) داوای لێدەکات کە خوا دەوڵەمەندی بکات و بۆی بپاڕێتەوە...
موسا لێی دەپرسێت دەتەوێت خوا دەوڵەمەندت بکات، لە یەکەم سی ساڵی تەمەنت؟ یان لە سی ساڵی کۆتایی تەمەنتدا؟
کوڕە کەوتە بیر کردنەوە و بەراوردکردن، سەرەنجام بڕیاری بۆ سی ساڵی یەکەمی تەمەنی دا، وتی من بە بە گەنجێتی پارەم دەوێت و ئارەزووم هەیە بە گەنجێتی خۆش بگوزەرێم، جگە لەوە بەس خوا دەزانێت کە چەند دەژیم و کێ ناڵێ بە ٣٠ ساڵی نامرم، بیری چۆوە کە مرۆڤ بە پیری لاواز دەبێت و پێداویستییەکانی زیاترن. موساش لە خوا پاڕایەوە، خواش وەڵامی پاڕانەوەکەی دایەوە کە یەکەم ٣٠ ساڵی تەمەنی دەوڵەمەندی دەکات.
کوڕە خوا ڕزق و ڕۆزی بۆ نارد و ڕۆژ لە دوای ڕۆژ پایەدارتر دەبوو. گەورەبوو بوو بە گەنجێکی ساماندار، هەمیشە هاوکاریی ماڵی خەڵکی دەکرد، پارەی ئەدا بە نەداران، دەستی یارمەتی بۆ هەموو کەس درێژ دەکرد، ژنی دەخواست بۆ بێ باوکان، خانووی دەکرد بۆ بێ لانەکان...
سی ساڵ تێپەڕی و نۆرەی ٣٠ ساڵی دووەمی ژیانی هات... موسا چاودێری ڕووداوەکانی دەکرد، بارودۆخی کوڕە کە بووە بە پیاوێکی دەوڵەمەند وەکو خۆی ماوەتەوە و بگرە زیادی کردوە و بەردەوامیش زیاد دەبێت...
موسا ڕووی کردە خوا و پرسی: "خوایە گیان ٣٠ ساڵی یەکەم تەواو..."
خواش وەڵامی دایەوە: "بەندەی خۆمم بینی کە دەرگای بەخشینەوە و یارمەتی بۆ هەموو کەس کراوە بوو، ئیتر شەرمم کرد، چۆن ڕزقی لێ ببڕم و دەرگای لێداخەم!."

دەسا ئێمەیش تا هەبووین، تا لە تواناماندا هەیە، با دڵفراوان و بەخشندەبین، با دەرگای خێر و چاکەکاری لە هەژار و نەدار دانەخەین. کەسانی وەکوو بەخشندە (کەریمی عەلەکە) و چەندینی تر بهێنینەوە بەرچاومان و دوای ڕێوشوێنیان بکەوین.